بیماری لمپی اسکین و پیشگیری در گاوداری ها
به نقل از روابط عمومی سازمان دامپزشکی کشور، مدیریت بیماریهای دامی این سازمان امروز اعلام کرد: واکسیناسیون علیه بیماری ویروسی لمپی‌اسکین در دام سنگین (گاو، گوساله و گاومیش) به منظور کنترل و پیشگیری این بیماری از تاریخ ۹ دی ماه ۹۸ خورشیدی تا پایان سال جاری در ۲ سطح دامداری‌های روستایی، صنعتی و نیمه صنعتی با استفاده از واکسن هترولوگ آبله گوسفندی و بزی و واکسن همولوگ ویروس لمپی اسکین برای دام سنگین روستایی در دامداری‌های صنعتی و نیمه صنعتی آغاز می‌شود.
مقرر است طی این طرح، حداقل ۸۰ درصد دام سنگین کشور واکسینه شود. از آنجا که بیماری لمپی اسکین برای نخستین بار در سال ۱۳۹۳ خورشیدی از مرزهای غرب وارد کشور گردید، هم اکنون این بیماری در اغلب نقاط کشور به شکل بومی مشاهده می‌شود .
بیماری لمپی اسکین یا Lumpy Skin Disease بیماری ویروسی گاو و گاومیش است و عامل برآمدگی و زخمهای پوستی است. ویروس لمپی‌اسکین تنها یک سروتیپ به نام ویروس نیتلینگ دارد و به عنوان سویه مرجع در تهیه واکسن بکار می‌رود. این ویروس نسبت به شرایط نامساعد محیطی بسیار مقاوم است و تجارت و سلامت گاوها را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد، بنابر این از لحاظ اقتصادی بیماری با اهمیتی محسوب می‌شود.
علائم بیماری لمپی اسکین : تب 41-40 درجه سانتی گراد، بی اشتهایی، کاهش شیردهی، ریزش بیش از حد اشک و ترشحات بینی و بزاق، علائم تنفسی، ظهور ندول های پوستی مشخص به ابعاد 50-5 میلیمتر که از فاصله دور بصورت دسته های موی سیخ شده قابل رؤیت بوده و معمولاً تمام بدن دام را می پوشاند.
بیماری لمپی اسکین ابتدا در سال ۱۹۲۹ میلادی در آفریقا و کشور زامبیا گزارش گردید و سپس به سایر کشورهای آفریقایی، خاورمیانه، قفقاز و بالکان تحت عنوان یک بیماری نوپدید انتشار پیدا کرد. اولین مورد این بیماری در کشور ترکیه در سال ۲۰۱۳ گزارش گردید و متعاقب شیوع آن در منطقه خاورمیانه و کشورهای عراق و ترکیه در سال ۱۳۹۳ خورشیدی از مرزهای غربی به کشور وارد شد.
در ابتدا الگوی بیماری در کشور به صورت نوظهور ثبت گردید، در صورتی‌که هم اکنون به صورت بومی یا اندمیک شایع است. این بیماری در ردیف بیماریهای اخطارکردنی قرار دارد که باید به محض رخداد گزارش شده و اقدامات بهداشتی مناسب برای کنترل بیماری لمپی اسکین انجام گیرد. همچنین این بیماری فرامرزی یا مرزگذر است.
چگونه می‌توان از ورود بیماری به گله جلوگیری کرد؟
واکسینه کردن دامها در مقابل بیماری.
اجتناب از خرید و وارد کردن دام چدید به گله زیرا دامی که سالم به نظر می رسد ممکن است آلوده باشد و چند روز بعد علائم بیماری را نشان دهد.
تماس و اطلاع رسانی به سازمان دامپزشکی در صورت مشاهده علائم بیماری در گله و جداسازی دامهای بیمار.
تهیه علوفه و یونجه مورد نیاز دام از منابع مطمئن و عاری از بیماری.
سمپاشی هفتگی جایگاه دام و بدن دام به منظور کاهش جمعیت حشرات ناقل بیماری.
خشکاندن محل های مرطوب در اطراف دامداریها که محل تکثیر و انتشار پشه هستند.
جمع آوری و تخلیه مرتب فضولات دامی از محیط دامداری.
تحت مراقبت قرار دادن حیوانات به طور متناوب با اطلاع از علائم بیماری بویژه ضایعات پوستی و یا لنگش، جداسازی و سعی فراوان در کنترل جمعیت و کاهش حشرات (مگس‌ها و پشه‌های خونخوار) با سمپاشی‌های مرتب
واکسیناسیون دامداری (بهترین روش پیشگیری)
علاوه بر واکسن زنده تخفیف حدت یافته نتلینگ، امروزه از واکسن آبله گوسفندی و یا آبله بزی با حجم 5cc برابر دوز در گاوها استفاده می‌شود که باعث ایجاد ایمنی وتولید آنتی‌بادی بر علیه ویروس لامپی اسکین می‌شود. آنتی‌بادی ایجاد شده هم‌پوشانی خوبی برای ویروس اصلی لامپی اسکین داشته و در صورت ورود ویروس از طریق گزش پشه‌ها، شیر و یا بزاق آلوده به بدن گاو با آنها مقابله و گاوها را ایمن می‌سازد.
تمام گاوها می‌بایست به صورت سالانه واکسینه شوند و بویژه قبل از باران‌های تابستانی تا ایمنی خوبی بدهد. دام‌هایی که به بیماری دچار شده و بهبود یافته‌اند مصون هستند و نیازی به واکسیناسیون ندارند.
گوساله‌هایی که زیر 6 ماه سن داشته و از شیر مادران واکسینه، تغذیه کرده‌اند نیازی به واکسیناسیون ندارند ولی به محض رسیدن به سن 6 ماه می‌بایست به طور سالانه واکسینه شوند.
لازم به ذکر است واکسیناسیون حداقل 2 سال ایمنی می‌دهد.
کنترل جمعیت پشه‌ها و گزش حشرات از راههای انتقال بیماری است ولی جلوگیری از گزیدن حیوانات توسط پشه‌ها کاری غیرعملی و غیر قابل اجرا است. استفاده از سموم حشره‌کش بر روی بدن گاوها و غوطه‌ور کردن دام در مواد حشره‌کش می‌تواند کمک شایان توجهی داشته باشد.
استراتژی سازمان دامپزشکی در برخورد با بیماری لامپی اسکین
به دلیل اینکه این بیماری به عنوان یک بیماری اگزوتیک در ایران مطرح است سازمان دامپزشکی سیاست حذف و ریشه‌کنی بیماری را اتخاذ نموده است و در راستای رسیدن به این هدف رعایت موارد ذیل توصیه می‌گردد:
واکسیناسیون در مناطق درگیر و کانون‌های بیماری در اسرع وقت و با شعاع 10 کیلومتر (در کانون‌های بیماری تعویض سر سوزن به ازای هر راس دام ضروری است) با استفاده از واکسن آبله گوسفندی و یا بزی با میزان دوز 10 برابر.
تنظیم اسناد برای پرداخت غرامت به صاحبان دامهای بیمار.
جلوگیری از واکسیناسیون دامهای تب‌دار.
واکسیناسیون 100 درصد دامهای واحد و ثبت اطلاعات در سیستم GIS ضروری است.
سمپاشی در شعاع 5 تا 10 کیلومتری کانون بیماری با استفاده از سموم جایگاه و بدن دام (سمپاشی محیط و جایگاه با استفاده از سم سایپرمترین و پروپتامفوس توصیه گردیده و سم پورآن برای مبارزه ناقلین بیماری منتفی اعلام گردید.)
تاکید کامل بر ممنوعیت خروج دام از کانون‌ها کل استان‌های درگیر.
اعزام دامهای بیمار و دارای علایم بالینی به کشتارگاه و معدوم‌سازی کامل آنها با رعایت ضوابط بهداشتی قرنطینه‌ای.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی کشاورزی ایران
مشاهده اطلاعات انواع خوراک گاو شیری دستچین: کنسانتره گاو شیری ، کنسانتره گاو پرواری ، کنسانتره تلیسه پرورشی ، کنسانتره گاو انتظار زایش ، کنسانتره استارتر گوساله
مشاهده اطلاعات انواع خوراک دام سبک دستچین: کنسانتره گوسفند و بز پرواری ، کنسانتره عمومی گوسفند و بز ، کنسانتره میش و بز شیرده ، کنسانتره میش و بز آبستن سنگین ، کنسانتره استارتر بره و بزغاله ، کنسانتره فلاشینگ مخصوص زمان جفت گیری گوسفند و بز
