کمبود ویتامین A در گوسفند

کمبود ویتامین A در گوسفند و آثار آن

کمبود ویتامین A در گوسفند معمولاً در اثر کمبود آن در جیره غذایی گوسفند یا مهار جذب این ویتامین و پیش­ سازهای آن از طریق دستگاه گوارش رخ می­ دهد. در برخی از دام­هایی که اغلب از جیره غذایی با درصد بالای کنسانتره بدون مصرف مقادیر کافی علوفه سبز تغذیه می شوند، کمبود این ویتامین بیشتر مشاهده می­ شود.

گوسفندان و گاو­ها به دلیل عدم توانایی در تولید این ویتامین در بدن، باید نیاز خود را از طریق تغذیه گیاهان سبز حاوی مقادیر کافی کاروتنوئید­ها مانند بتاکاروتن که در گیاهان با رنگدانه­ های نارنجی و زرد ­قرار دارند، دریافت کنند. دام­ ها بتاکاروتن مصرف شده را از طریق دیواره روده کوچک جذب و به ویتامین A تبدیل می­ کنند.

ویتامین A جزو ویتامین­های محلول در چربی بوده و محل ذخیره آن در کبد و مقادیر اندکی در سایر بافت­های بدن می باشد. با تغذیه گوسفند با علوفه تازه، گوسفندان نیاز ویتامین A بدن را دریافت کرده و مقادیری در کبد نیز ذخیره می­ کنند. زمانی که گوسفندان از جیره­ هایی با کمبود ویتامین A تغذیه شوند، با آزاد سازی ویتامین A ذخیره شده در کبد می­ توانند نیاز خود را تامین کنند. زمانی که ذخیره ویتامین A در کبد به اتمام می رسد، علائم کمبود ویتامین A در گوسفند شروع به ظاهر شدن می کند.

زمانی که گوسفندان به علوفه تازه دسترسی داشته باشند، نیاز ویتامین A بدن را دریافت کرده و مقادیری در کبد نیز ذخیره می­ کنند.

نشانه­ های کمبود ویتامین A در گوسفند

کمبود ویتامین A در گوسفند در عملکرد سیستم ایمنی بدن، سلامت بافت پوششی، لایه مخاط­، چشم و سیستم عصبی مرکزی نقش به­ سزایی دارد. وجود مقادیر کافی ویتامین A همچنین در عملکرد سیستم تولید مثلی، رشد طبیعی استخوان­ ها و رشد بره­ ها نیر موثر است.

کمبود ویتامین A در گوسفند می­ تواند موجب کراتینی زاسیون یا شاخی شدن لایه های مخاطی و پوست شده که می­ تواند در عملکرد دستگاه گوارش، دستگاه تولید مثل­، تنفس و دفع ادار اختلال ایجاد کند. به دنبال این اختلال، احتمال بروز عفونت در اندام های دام نیز افزایش می­ یابد. کمبود ویتامین A در گوسفند می­ تواند در سنین مختلف علائم متفاوتی داشته باشد، به طوری که در دام­های جوان و در حال رشد علائم کمبود بیشتر مشاهده می­ شود.

برخی از علائم کمبود ویتامین A در گوسفند

کاهش مصرف خوراک و کاهش وزن

زبر و خشن شدن پشم گوسفندان و در برخی موارد ریزش پشم

ترشحات بینی و چشم

شب کوری

اسهال

کاهش سیستم ایمنی و افزایش احتمال بروز عفونت

کاهش نرخ باروری، کاهش کیفیت اسپرم ها در نرها و کاهش توانایی باروری و حفظ جنین در میش­ ها

افزایش مرده زایی

افزایش سقط جنین

جفت ماندگی

زایش بره های ضعیف و ناقص

عفونت اداری و بروز سنگ مجاری ادراری

مرگ

چه زمانی کمبود ویتامین A در گوسفند مشاهده می شود؟

کمبود این ویتامین اغلب در دام­هایی که از علوفه تازه به میزان کافی استفاده نمی­ کنند، رخ می­ دهد. ذخایر این ویتامین در کبد می­ توانند نیاز دام را در دوره کوتاهی تامین کنند و در صورت ادامه این شرایط، علائم کمبود بروز می­ کند. بره­ های تازه متولد شده نیاز ویتامین A خود را تا زمان مصرف علوفه تازه از آغوز و شیر مادر دریافت می­ کنند. در صورت وجود کمبود ویتامین A در میش­ ها، کمبود آن در بره­ ها نیز رخ می­ دهد. نیاز میش­ ها به ویتامین A در زمان زایش و در زمان مقابله با ورم پستان افزایش پیدا می­ کند.

سطح کاروتنوئید و بتاکاروتن در گیاهان خشک کاهش می­ یابد. در صورت مصرف مقادیر بالای این علوفه در تغذیه دام­ها، کمبود نیاز ویتامین A ­دام از ذخایر بدنی تامین می شود. یونجه و ذرت سیلوشده نیز جزو منابع ضعیف از این ویتامین هستند. علوفه­ هایی که در شرایط خشکسالی برداشت می­ شوند نیز سطح ویتامین A پایینی دارند. تغذیه جیره­ هایی با سطح کنسانتره بالا نیز می­ تواند تبدیل بتاکاروتن به ویتامین A را کاهش دهد.

 ذخیره طولانی مدت علوفه یونجه یا نگهداری در برابر خورشید و گرما موجب کاهش این ویتامین می­ شود. به طور کلی در مکمل­ های ویتامینه نیز در صورت نگهداری طولانی مدت، افت سطح ویتامین A و کاهش عملکرد آن­ها رخ می­ دهد. در واقع ویتامین A با گذشت زمان تخریب و سطح عملکرد و تاثیر آن کاهش می­ یابد. جیره­ های غذایی که کمبود پروتئین و چربی دارند نیز منجر به کمبود بیشتر ویتامین A می­ شوند که احتمالاً به دلیل اختلال در متابولیسم ویتامین است.

مواد غذایی که نیترات زیادی دارند­، مانند گیاهان علوفه ای رشد یافته تحت تنش خشکسالی­، باعث از بین رفتن بتاکاروتن و جلوگیری از تبدیل آن به ویتامین A می شوند و کمبود این ویتامین را در دام ها تشدید می­ کنند.

تشخیص کمبود ویتامین A در گوسفند

آزمایش خون برای سطح ویتامین A می­ تواند نشانه­ ای از میزان ویتامین A در گردش خون باشد. با این حال آزمایش­ های خون به طور کامل و قطعی نمی­ تواند میزان ذخیره کبد را مشخص کند. ممکن است سطح ویتامین A در خون دام بالا باشد، اما ذخیره کبدی بسیار کمی داشته باشد که ممکن است در کوتاه مدت منجر به کمبود بالینی آن شود. نمونه برداری از کبد روش دقیق تری برای سنجش وضعیت ویتامین A در بدن دام بوده که باید به تجویز دامپزشک صورت گیرد.

درمان کمبود ویتامین A در گوسفند

به گوسفندان مبتلا به کمبود ویتامین A باید به میزان 400 واحد بین المللی به ازای هر کیلوگرم ویتامین A تزریق شود. درمان باید با مشورت دامپزشک انجام شود. پاسخ به درمان در دام­ها معمولاً سریع است. با این حال حیواناتی که در اثر کمبود این ویتامین دچار آسیب در ناحیه چشم شده­ اند، اغلب بهبود نمی­ یابند و دچار کوری دائمی می­ شوند. بره هایی که به دلیل کمبود در دوران رشد جنین دچار ناهنجاری می­ شوند­، نمی­ توانند با ویتامین A درمان شوند. زنده ماندن آنها به میزان آسیب و توانایی عملکرد آنها بستگی دارد.

منابع ویتامین A جهت تغذیه گوسفند و جبران کمبود ویتامین A در گوسفند

مراتع سبز  و علوفه تازه بهترین منبع کاروتنوئیدها برای تبدیل به ویتامین A است. علوفه سیلو شده و یونجه نیز حاوی کاروتنوئید هستند. اما با گذشت زمان این کاروتنوئید ها از بین می روند­، بنابراین مواد غذایی که برای مدت طولانی ذخیره شده اند مقدار زیادی از کاروتنوئید خود را از دست می­ دهند.

دانه غلاتی مانند جو و گندم منابع فقیری از نظر کاروتنوئید هستند. علاوه بر این­، جیره های با مقادیر بالای غلات موجب مهار تبدیل کاروتنوئیدها به ویتامین A در روده کوچک می­ شوند. به دلیل ذخیره این ویتامین در کبد در برخی مواقع تزریق آن به عنوان مکمل می­ تواند مصرف روزانه مکمل های ویتامین A خوراکی را کاهش دهد.

تزریق عضلانی ویتامین A

 این ویتامین معمولاً به عنوان ویتامین ­A یا به صورت ترکیب با ویتامین D و E به فروش می­ رسد. دفعات تزریق به شرایط محیطی و سطح کمبود ویتامین A بستگی دارد. بره­ هایی که از مادرانی که دچار کمبود هستند یا در شرایطی که منجر به کمبود آنها می­ شود متولد می شوند، باید در بدو تولد درمان شوند.

میش­ ها باید قبل از جفت گیری­، برای جلوگیری از کمبود در طول رشد جنین­، از مکمل های ویتامین A استفاده کنند. پیش از زایمان نیز به دلیل افزایش نیاز دام ها باید از مکمل ویتامین A استفاده شود. تزریق ویتامین A می تواند عوارض جانبی از جمله درد در اطراف ناحیه تزریق، کاهش اشتها و بی­حالی را به ویژه در حیوانات جوان ایجاد کند.

مکمل­ های موجود در خوراک یا آب

ویتامین A اغلب به خوراک های فرآوری شده مانندخوراک های پلت شده و سایر مواد خوراکی مورد استفاده در شرایط تغذیه کامل دستی، اضافه می­ شود. تولیدکنندگان باید توجه داشته باشند که این ویتامین به راحتی در اثر گرما، نور ، رطوبت و هنگامی که با سایر مواد غذایی مخلوط می­ گردد، تجزیه می­ شود.

فیلم کوتاه از فرآیند تولید در کارخانه خوراک دام دستچین

1- مواد اولیه (جو، ذرت، کنجاله های سویا، کلزا، آفتابگردان، سبوس گندم) وارد کارخانه خوراک دام شده، مواد اولیه پس از بازدید و در صورت لزوم کنترل کیفیت آزمایشگاه تخلیه می گردند. 2- چنانچه ضایعاتی در مواد اولیه وجود داشته باشد جداسازی می گردند. 3- نهاده ها آسیاب شده و به ذرات ریز متناسب با تغذیه دام هدف تبدیل می شوند. مجموعه مواد اولیه شامل غلات و کنجاله های آسیاب شده وارد میکسر می شوند. همزمان ریز مغذی های خاص که بطور طبیعی در نهاده ها وجود ندارند به ترکیب افزوده می گردند. مواد به طور یکنواخت و همگن با یکدیگر مخلوط می شوند. 4- مواد مخلوط شده وارد دستگاه کاندیشنر می شوند. ملاس چغندر برای خوش خوراک شدن و چسبندگی ذرات به مخلوط اضافه می گردد. همزمان تزریق بخار به منظور میکروب زدایی، پخت و تسهیل هضم خوراک در دستگاه گوارش دام  انجام می گردد. 5- محصول نهایی در دستگاه پلت ساز تحت فشار بالا قرار می گیرد. طی این فرآیند مواد به کنسانتره پلت (توده های فشرده فشنگی) تبدیل می شوند. 6- دانه های پلت به مدت معینی تحت جریان شدید هوا قرار می گیرند. در این فرآیند دانه های پلت رطوبت خود را از دست داده، خشک و خنک می گردند. 7- انتقال به سیلوهای نگهداری و بارگیری به مقصد مراکز مصرف.

فیلم کوتاه در باره کالبد شکافی گوسفند و تشخیص علت مرگ گوسفند

در این ویدیو کالبد شکافی گوسفند انجام می گیرد تا علت مرگ گوسفند مشخص شود. زیاده روی در خوردن دانه های غلات (در این ویدیو دانه های گندم) و سپس نفخ شکم گوسفند، باعث مرگ گوسفند شده است. علت های شایع نفخ شکم گوسفند عبارتند از: تغذیه گوسفند با علوفه سبز تازه به خصوص شبدر ، یونجه و ….. به مقدار بیش از اندازه ( پرخوری گوسفند )، تغذیه گوسفند با دانه های غلات مانند جو ، ذرت ، گندم و ….. به مقدار بیش از اندازه و بدون رعایت دوره عادت پذیری گوسفند، تغذیه گوسفند با کنسانتره حاوی مقدار بالای غلات مانند جو، ذرت، گندم و … به مقدار بیش از اندازه و بدون رعایت دوره عادت پذیری، …..

فیلم کوتاه از یک مزرعه پرورش گوسفند مدرن صنعتی

فیلم آموزشی نمونه یک مزرعه پرورش گوسفند مدرن و صنعتی که تا حدود زیادی راه و رسم پرورش گوسفند در دنیای صنعتی امروز را به علاقه مندان به پرورش گوسفند نشان می دهد. دراین فیلم با خوراک دهی در یک واحد صنعتی، شیردهی به بره به روش تغذیه خزشی ، از شیر گرفتن بره ، دوره جایگزینی شیر با خوراک خشک و جمع آوری کود به روش صنعتی آشنا شوید.

فیلم کوتاه از یک مزرعه پرورش گوسفند در یک روستا در انگلستان

اطمینان یافتن از تولد بره های سالم به بهبود اقتصاد دامداری کمک می کند. در این فیلم کارگر مزرعه به محض ظاهر شدن علائم زایمان گوسفند اقدامات کمکی جهت تسهیل زایش گوسفند را آغاز می کند. بدین ترتیب از سالم به دنیا آمدن بره ها اطمینان حاصل می شود. وی پس از زایمان گوسفند نیز سایر اقدامات حیاتی لازم را برای حفظ بره تازه به دنیا آمده انجام می دهد.

فیلم کوتاه معرفی گوسفند نژاد رومانف

گوسفند رومانف در اصل متعلق به دره ولگا واقع در شمال غرب مسکو در روسیه است، میش رومانف می تواند در هر فصلی از سال بره زایی داشته و چهار، پنج و حتی شش قلوزایی داشته باشد.

فیلم کوتاه معرفی گوسفند نژاد شاروله

یکی از سودزاترین و راحت ترین نژادها برای پرورش گوسفند ، پرورش گوسفند شاروله است که مبدأ اولیه آن کشور فرانسه بوده است. گوسفند نر شاروله به طور متوسط ۱۳۰ کیلوگرم گوسفند ماده شاروله تا ۹۰ کیلوگرم وزن دارد.

فیلم کوتاه معرفی گوسفند نژاد سافولک

پرورش گوسفند نژاد سافولک از محبوبیت زیادی برخوردار است. علت آن رشد سریع و افزایش وزن نسبتاً ناگهانی آن است. نسبت زیادی از وعده غذای گوسفند سافولک به بافت پروتئینی و تولید گوشت تبدیل می شود. در تولید مثل گوسفند سافولک هم نسبتاً فعال هستند و لذا پرورش گوسفند سافولک در اروپا و آمریکا بسیار متداول است.

فیلم کوتاه معرفی بز نژاد سانن

شناخت بز سانن و بز آلپاین از نظر ظاهری در این ویدیوی آموزشی کوتاه می تواند به افرادی که برای اولین بار به موضوع پرورش بز سانن و پرورش بز آلپاین فکر می کنند کمک کند.

فیلم کوتاه معرفی بز نژاد آلپاین

بز آلپاین ، نژادی با جثه نسبتاً بزرگ هستند. مقدار تولید شیر بز آلپاین بالاست و از این نظر شهرت دارند. زایمان بز آلپاین فصلی و در هر بار زایش از یک تا چهار بزغاله به دنیا می آورد. این ویدیوی آموزشی کوتاه می تواند به افرادی که برای اولین بار به موضوع پرورش بز آلپاین فکر می کنند کمک کند.

فیلم کوتاه در باره پرورش گوسفند در کشور پرجمعیت هندوستان

پرورش گوسفند در کشور جهان سومی هندوستان از رونق بسیار زیادی برخوردار است. در هند کشاورزی به صورت وسیعی رواج دارد و قیمت علوفه مورد نیاز نیز پائین است. بازار پرمصرف گوشت برای تأمین نیاز غذایی جمعیت زیاد باعث شده است تا پرواربندی گوسفند در تمام نواحی آن پر رونق و سودزا باشد. در این کشور گوسفند با تغذیه مناسب 40 تا 50 کیلوگرم وزن خود را طی مدت 10 تا 12 ماه به دست می آورد. گوسفند زنده تقریباً نصف قیمت گوسفند ذبح شده تمام می شود و هر گوسفند تقریباً به 2 کیلوگرم خوراک نیاز دارد. رسیدگی منظم و برنامه ریزی و هزینه مناسب، سود زیادی را برای پرورش دهندگان گوسفند در کشور هند به همراه دارد.

فیلم چگونگی تولید سیلاژ ذرت بسته بندی

ذرت علوفه ای بسته بندی و عمل آوری شده یا سیلوی ذرت تخمیر شده یکی از اصلی ترین اجزای تشکیل دهنده خوراک دام در دامداری ها و گاوداری ها و مراکز پرورش گاو شیری است. در این ویدیوی آموزشی با چگونگی تولید سیلوی ذرت بسته بندی شده به صورت استاندارد آشنا می شوید.

فیلم خلاصه شده از جمع آوری ذرت علوفه ای تا عمل آوری سیلاژ ذرت

فرآیند جمع آوری ذرت علوفه ای ، فشرده سازی ذرت علوفه ای و پوشاندن سیلاژ ذرت.

فیلم عمل آوری سیلاژ ذرت

عمل آوری سیلاژ ذرت علوفه ای شامل مراحل برداشت ذرت علوفه ای ، حمل ذرت علوفه ای ، فشرده سازی ذرت علوفه ای ، سیلو کردن ذرت علوفه ای.