تجمع گاوها در بهاربند یک واکنش به تنش است که 4 عامل می تواند در آن دخیل باشد
در بازدید از یک گاوداری، مدیر گاوداری من را به بهاربند برد. در آنجا گاوها در گوشه ای تجمع کرده بودند و دم های خود را تکان می دادند. تمام پتانسیل های تولیدی آنها از بین رفته بود. مدیر گاوداری در نظر داشت که برای جدا کردن گاوها و جلوگیری از تجمع آنها درهایی در بهاربند کار بگذارد و نظر من را در این رابطه پرسید ولی در پاسخ به او گفتم که باید برای حل مشکل، ریشه و علت مشکل را پیدا کرد.
تجمع گاوها در بهاربند یک واکنش به تنش است که 4 عامل می تواند در آن دخیل باشد:
هرکدام از این 4 عامل می تواند باعث تجمع گاوها شود، بنابراین برای رفع عامل استرس زا آزمایش هایی باید انجام داد.
خنک سازی
تنش گرمایی در گاوداری زمانی رخ می دهد که دمای محیط گاوهای پرتولید و خشک از نقطه دمایی خنثی که 18.3 و 21 درجه سانتی گراد است بالاتر رود. برای مبارزه با این مسئله از فن و مه پاش استفاده می کنیم و البته شیوه های ترکیبی زیادی نیز برای کاهش گرما وجود دارند. پاشیدن آب به طور متناوب بر پشت گاوها و سپس دمیدن باد برای کاهش دما معمول ترین این روش ها است.
بسیاری از بهاربندهای اولیه مجهز به سیستم های تهویه تونلی و متقاطع برای خنک سازی بهاربند به واسطه ایجاد یک جریان هوای ساده طراحی شدند. اما امروزه آنها به مه پاش و فن های دمنده برای بالا بردن سرعت جریان هوا برای خنک کردن بهاربند مجهز می باشند. به منظور رفع رطوبت از سطح بدن گاو لازم است که سرعت جریان هوا حداقل 6.4 کیلومتر در ساعت باشد (11.3 کیلومتر در ساعت بهتر است).
در مکان های استراحتی که نمی توانیم از آب استفاده کنیم به ایجاد جریان هوا اکتفا می کنیم. اما گاوها چون به اندازه کافی عرق نمی کنند تبخیر کم صورت می گیرد و به همین دلیل در راهروهای خوراک می توانیم به طور متناوب از سیستم مه پاش استفاده کنیم که این کار بازده دستگاه های خنک کننده تبخیری را افزایش می دهد. هرچه گاو شیر بیشتری تولید کند، گرمای بیشتری از خود ساطع می کند. به همین دلیل این روزها سیستم های خنک کننده ما پیشرفته تر شده اند.
قانون قدیمی ما این بود که یک فن 1.22 متری تا شعاع 12.2 متری را خنک می کند. موانعی که بر سر حرکت جریان هوا می باشد باعث شد که ما اکنون به ازای هر 9.7 متر یک فن 1.22 متری نصب کنیم. ما فن ها را بالای هر ردیف از فری استال و راهروهای خوراک نصب می کنیم. اینها سیستم هایی هستند که در آب و هوای مرطوب استفاده می کنیم و در آب و هوای خشک از مه پاش استفاده می کنیم.
مه پاش ها را به فاصله 1.5 تا 1.6 متری در بالای راهرو نصب می کنیم تا آب را به طور مستقیم روی پشت بدن گاو بپاشد بدون اینکه آب روی خوراک بریزد. به منظور پوشش بدن گاو به طور عالی با آب، به ازای هر 2.1 تا 2.4 متر فاصله، از نازل های 180 درجه ای استفاده می کنیم. در هر دقیقه در مه پاش 1.8 لیتر آب مصرف می شود و طول زمان پاشش آب در هر 5 تا 15 دقیقه به میزان دما بستگی دارد.
مگس ها
نیش مگس ها باعث می شود که گاوها سریع تجمع کنند. مگس های اصطبل بیشترین نگرانی را ایجاد می کنند. آنها مگس های کوچکی هستند که روی شکم و پاهای گاو می نشینند. استفاده از حشره کش خوراکی و تمیز کردن خوراک های فاسد و فضولات، به کاهش جمعیت مگس ها کمک می کند. اما برای کنترل آنها معمولاً لازم است که از افشانه حشره کش استفاده شود. افشانه کردن حشره کش روی شکم و پاهای گاو مؤثرتر از افشانه کردن حشره کش روی پشت گاوها می باشد. حشره کش هایی که با پایه روغن هستند به مدت 2 هفته ماندگار هستند و باید سریع طی چند ساعت روی بدن گاو پاشیده شوند.
اگر از اسپری هایی که با پایه آب هستند استفاده می شود باید هر روز یا یک روز در میان بر بدن گاو پاشیده شوند. در مورد لزوم پاشیدن حشره کش در اطراف بهاربند جایی که مگس های اصطبل در شب در آنجا استراحت می کنند اتفاق نظر وجود ندارد. اما می دانیم که کندن علف های آن مکان ها نیز مؤثر است.
مقابله با نور سخت است
اجتناب از ورود نور سخت است چون جایگاه های شما از قبل ساخته شده اند. من توصیه می کنم که ساختمان بهاربندها در جهت شرق به غرب ساخته شود به طوری که دیوارهای کوتاه به سمت طلوع و غروب خورشید باشند. در بهاربندهای شمالی جنوبی، جایگاه در صبح و مابقی آن در عصر آفتاب می گیرد. برای جلوگیری از ورود آفتاب به این بهاربندها از پرده استفاده می شود، اما پرده ها جریان هوای تازه را کاهش می دهد و به افزایش تنش گرمایی منجر می شود.
با استفاده از دیوارهای جانبی در بهاربندهای شرقی غربی می توان میزان نور را کاهش داد که البته لازم است اکثر درهای شرقی و نه همه آنها، در صبح بسته شوند و در بعد از ظهر درهای غربی بسته شوند.
جریان هوای تازه
جریان هوای تازه در بهاربند های گاوداری اخیراً به فهرست عوامل ما اضافه شده است، اما به اندازه دیگر عوامل مهم بوده است. اکنون بهاربندها به گونه ای طراحی می شوند که میزان زیادی از هوای تازه از محیط بیرون به داخل وارد شود که این شیوه نسبت به جریان انداختن مجدد هوای راکد داخل بهاربند مجهز به پرده یا بهاربند تونلی، مزیت بیشتری دارد.
صحت این مزیت در بهاربندی که تابستان گذشته طراحی کردم تأیید شد. طراحی این بهاربند در هوای بسیار گرم مؤثر بود و هوای تازه در تمامی مناطق آن به جز یک گوشه که آن را در نظر نگرفته بودم جریان داشت. آن مکان یک گذرگاه عریض بود که برای معاینه گله از آن استفاده می شد. برای رفع این مشکل از فن های ردیفی بیرونی برای آوردن هوای تازه به داخل آن قسمت استفاده شد.
تجمع گله
بعد از ارائه این اطلاعات و مطرح کردن ایده ها، مدیر گاوداری از من پرسید که چه کاری باید انجام دهد. برنامه خود را برای خنک کردن گاو ها با افزایش فن ها و مه پاش ها در اختیار او قرار دادم که البته انجام این کار زمان بر است. برای کنترل مگس در گاوداری باید از افشانه کردن حشره کش بر روی شکم و پاهای گاو شروع کند و 80 درصد درهای شرق جایگاه را در صبح و 80 درصددرهای غرب جایگاه در عصر بسته شود. اما اگر همچنان مشکلات وجود داشت لازم است که برای ورود هوای تازه به داخل بهاربند از فن استفاده شود.
کاهش تجمع گاوها بسیار مشکل است.