[rt_quote]
اقتصاد گاوداری در راستای افزایش بهره وری با گروه بندی صحیح گاوها مزایای زیادی از جمله بهبود سلامت گاوها و تولید شیر بیشتر به همراه خواهد داشت.
[/rt_quote]
دو راهکار از شش راهکار گروه بندی گاوها که تا اندازه ای در گاوداری ها به کار می رود و می توانند در راستای بهبود اقتصاد گاوداری ها مفید واقع گردند در رأس قرار دارند.
گروه بندی صحیح گاوها می تواند سلامت گاو را بهبود بخشد. تولید شیر و درآمد مازاد بر هزینه خوراک دام (IOFC) را افزایش دهد ولی نوع گروه بندی گاو ها، همیشه به دلخواه گاودار انجام نمی شود. فضای کافی ساختمان، زمان تصمیم گیری در گروه بندی، مدیریت گروه های چندگانه، نیروی کار برای جابه جایی گاو ها و خوراک دهی جیره های چندگانه همه در گروه بندی گاوها تأثیر دارند. گروه بندی مناسب، مزایای زیادی در جهت بهبود اقتصاد گاوداری به همراه خواهد داشت:
- کاهش شیوع ناهنجاری های متابولیستی
- افزایش تولید شیر
- کاهش هزینه های خوراک دام (درآمد مازاد بر هزینه خوراک دام بیشتر)
- حفظ شرایط بدن در وضعیت خوب
- تولیدمثل بهتر
- افزایش میزان تولید شیر در طول عمر گاو
- جریان بهینه رفت و آمد گاوها به سالن شیردوشی
برخی از مزایای گروه بندی، به آسانی از طریق فقط قرار دادن دام های یکسان در کنار هم و مزایای دیگر پس از گروه بندی و فراهم کردن جیره خاص برای هر گروه فراهم می شود که مجموع آنها به بهبود اقتصاد گاوداری منجر خواهد شد. با توجه به تأثیر بیش از حدی که وسعت ساختمان و اندازه گله بر امکان گروه بندی دارد، یک رویکرد گروه بندی برای تمامی گروه ها مناسب نمی باشد.
اندازه و وضعیت استال ها، نوع بستر، فضای آخور و آبشخور، تهویه، کاهش دما، گنجایش میکسرهای خوراک و رفت و آمد گاوها باید در درجه اول مورد توجه قرار گیرد. در صورتی که یک جایگاه نیازهای دام های خاص را برآورده نکند، بعضی از مزایای گروه بندی ممکن است از بین بروند و حتی ممکن است وضعیت بدتر هم بشود.
هیپوکلسیمی را می توان از طریق جیره های آنیونی کنترل کرد، اما این جیره ها هزینه های مازاد و خطرهایی را به همراه دارند. جیره هایی با میزان آنیون مازاد (PH ادرار بسیار پائین) مصرف ماده خشک (DMI) را کاهش و در نتیجه خطر ابتلا به کتوز را افزایش می دهد که این مسئله در رابطه با تلیسه ها ایجاد نگرانی می کند. استفاده از آنیون های مکمل همچنین هزینه خوراک دام را افزایش می دهد، اما کاهش هیپوکلسیمی اهمیت بسیار بالاتری دارد.
بر این اساس ما دام ها را به طور معمول بر اساس جیره های آنیونی که در دوره پیش از زایش مصرف می شوند، گروه بندی می کنیم. یک گروه گاوهای پیش از زایش داریم که فقط سه هفته تا زایمان آنها باقی مانده است و به آنها آنیون خورانده می شود و گروه دیگر گروه گاوهای ابتدای خشکی هستند که شامل تلیسه های سنگین و گاوهای خشک می باشند و به آنها آنیون خورانده نمی شود.
این نوع گروه بندی، باعث افزایش هزینه ها می شود. زیرا برای خوراک ریزی برای گروه های کوچک و جابه جایی گاوها در بین دو گروه، نیروی کار بیشتری لازم است. برای اجتناب از این هزینه ها، بررسی هایی در زمینه فقط ارائه جیره های آنیونی به کل گروه های خشک انجام شده است. از طرفی هنگامی که به گاوها در طی هفت هفته خشکی، آنیون خورانده شده، هیچ تأثیر منفی مشاهده نشده است. به هر حال مشخص نیست که آیا می توان به تلیسه ها برای یک دوره طولانی جیره های آنیونی خوراند. خوراندن جیره آنیونی به مدت 42 روز به جای 21 روز مشخصا هزینه های مکمل سازی را دو برابر می کند.
گروه بندی گاوهای دوشا برای بهبود اقتصاد گاوداری
گروه بندی بر اساس شکم. گروه بندی گاوها بر اساس شکم (گاوهای شکم اول در برابر گاوهای مسن تر) پیامدهای مثبت زیادی دارد. گاوهای شکم اول که جدا از گاوهای مسن نگه داشته می شوند زمان بیشتری را برای دراز کشیدن صرف می کنند، روزانه وعده های غذایی بیشتری می خورند، تعامل تهاجمی کمتری با هم گله های خود دارند و نسبت به گاوهای شکم اولی که با گاوهای مسن تر در یک جایگاه نگهداری می شوند، شیر بیشتری تولید می کنند. کاملا واضح است که گروه بندی گاوها بر اساس شکم باید در اولویت باشد، حتی اگر نوع جیره ها متفاوت نباشد.
گروه بندی بر اساس مرحله شیردهی. دو دلیل برای گروه بندی گاوها بر اساس مرحله شیردهی وجود دارد:
اول: ماده خشک مصرفی بسیار پائین گاوهای تازه زا و دوم: چاقی گاوها در مرحله آخر شیردهی. اگر در یک گاوداری چندین گاو چاق در مرحله آخر شیردهی وجود داشته باشند، ایجاد یک گروه جداگانه برای این گاوها توجیه پذیر است.
ایجاد یک گروه جداگانه برای گاوهای تازه زا (روزهای شیردهی کمتر از سه هفته) چندین مزیت بالقوه دارد. گروه گاوهای تازه زا حتی در گاوداری های بزرگ، کوچک است و امکان مشاهده تک تک گاوها به طور ویژه را فراهم می کند و همچنین اجرای دستورالعمل نظارتی سلامت گاوها در گروه های کوچکتر آسانتر است.
در بسیاری از موارد امکان ایجاد نرخ تراکم پائین در گروه های کوچک تر، راحت تر است. ایجاد یک گروه جداگانه برای گاوهای تازه زا، این امکان را فراهم می کند که بتوانید دستورالعمل تعداد دفعات دوشش بیشتر از چهار بار دوشش در روز را به کار بگیرید. این دستور العمل، تولید شیر را در گاوهای بالغ افزایش می دهد.
نیازهای تغذیه گاو تازه زا متفاوت از دیگر مراحل شیردوشی نمی باشد، ولی چون ماده خشک مصرفی به میزان 10 تا 30 درصد کاهش می یابد، نیازهای تغذیه ای را تغییر می دهد. برای مثال، خوراندن جیره خوراک دام بسیار پرانرژی برای برآورده کردن نیازهای انرژی گاوهای شکم اول ضروری است، اما جیره دارای مکمل چربی فراوان یا محتوای نشاسته ای بسیار بالا می تواند مصرف انرژی را کاهش دهد.
به جای اینکه در جهت برآورده کردن همه نیازهای تغذیه ای تلاش کنیم، تنظیم جیره خوراک دام برای گاوهای تازه زا با هدف حداکثر ماده خشک را انجام دهید. گاوهای شکم اول ظرفیت شکمبه ای محدودی دارند. به این معنی که ماده خشک تحت تأثیر فاکتورهای جیره ای، که پتانسیل بالایی در پرکردن شکمبه دارند قرار دارد. جیره گاوهای تازه زا را براساس تغذیه علوفه با قابلیت هضم بالا، مقدار محدود گراس و محتوای کافی و نه بیش از اندازه NDF تنظیم کنید.
بهبود اقتصاد گاوداری با گروه بندی بر اساس میزان تولید شیر یک فاکتور اصلی است که بر ویژگی های مواد مغذی جیره اثر می گذارد و تأثیر مهمی بر هزینه های خوراک دام دارد. شبیه سازی های رایانه ای دانشگاه ویسکانسین – مدیسین براساس درآمد مازاد بر هزینه خوراک دام (IOFC) گروه بندی در سه گروه، یک سوم بالایی پرتولید، یک سوم میانی و یک سوم پائینی را توصیه می کنند ولی تفاوت IOFC بین سامانه گروه بندی در دو گروه (نیمه پائینی و نیمه بالایی) در مقایسه با سه گروه کم بود و هزینه های بیشتر کار و مدیریت که برای مدیریت 3 گروه لازم است به احتمال زیاد سوددهی این روش را کم می کند.
به منظور بهره وری کامل از اثرات گروه بندی، جیره های گروه های متفاوت باید به طور صحیحی تنظیم شوند. برای به حداکثر رساندن IOFC، باید جیره های خوراک دام را از نظر مواد مغذی کمی بیشتر تنظیم کنیم تا تولید بیشتری نسبت به میانگین گروه داشته باشیم.
تا چه اندازه افزایش مواد مغذی جیره مناسب است و می تواند باعث بهبود اقتصاد گاوداری شود
براساس تحقیقات شبیه سازی شده، بهینه ترین میزان پروتئین قابل متابولیسم مازاد برای تنظیم جیره خوراک دام ها، برابر است با میانگین تولید شیر بعلاوه انحراف از استاندارد (SD)، مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که SD در تولید شیر داخل یک بهاربند مشخص نیست، اما مشخص بودن SD به جیره های پرسودتر و هدرروی کمتر جیره منجر می شود. کمتر بودن SD داخل بهاربند مزیت بزرگ گروه بندی براساس تولید می باشد. در نتیجه نیاز به تنظیم مواد مغذی بیشتر، در جیره کاهش می یابد. در صورتیکه گاوها را براساس میزان تولید شیر گروه بندی کنید ولی میزان افزایش مواد مغذی را کاهش ندهید، IOFC بهبود زیادی نخواهد داشت.
دو راهکار گروه بندی برای رسیدن به بیشترین سود و بهبود اقتصاد گاوداری در رأس فهرست قرار می گیرد:
- گروه بندی در جهت کاهش ناهنجاری های متابولیستی
- گروه پیش از زایش، هنگامی که هیپوکلسیمی مسئله ساز می شود به گروه پیش از زایش جیره آنیونی بخورانید.
- گروه گاوهای تازه زا (سه هفته پس از زایش) امکان نظارت دقیق گاوها، احتمال تعداد دفعات شیردهی بیشتر و فضای بیشتر ( آخور و استال) را فراهم می کند. اصلاح جیره می تواند تولید شیر را افزایش دهد.
- گروه بندی در جهت افزایش تولید شیر و درآمد مازاد بر هزینه های خوراک دام
- گاوهای شکم اول را از گاوهای مسن تر جدا کنید. این راهکار باید در اولویت باشد، حتی اگر به هر دو گروه جیره یکسان خورانده می شود. جداسازی گاوهای شکم اول از گاوهای مسن تر باعث می شود تولید شیر افزایش، تنش کاهش و سلامت گاو بهبود یابد.
گاوها را براساس تولید شیر در جهت افزایش درآمد مازاد بر خوراک دام گروه بندی کنید. برای بسیاری از گاوداری ها، داشتن دو گروه با جیره های متفاوت احتمالا از لحاظ اقتصادی بهینه خواهد بود و باعث بهبود اقتصاد گاوداری آنها خواهد شد.
خوراک دام سنگین: انواع کنسانتره گاو شیری ، کنسانتره گاو انتظار زایش (گاو آبستن) ، کنسانتره تلیسه (گاو غیرشیری) ، کنسانتره گاو خشک ، کنسانتره گوساله پرواری ، کنسانتره استارتر گوساله
خوراک دام سبک: کنسانتره گوسفند پرواری ، کنسانتره عمومی گوسفند ، کنسانتره میش شیرده ، کنسانتره میش آبستن سنگین ، کنسانتره فلاشینگ گوسفند ، کنسانتره استارتر بره و بزغاله
برای مشاهده قیمت خوراک دام و خرید خوراک دام از کارخانه تولید خوراک دام (اینجا کلیک کنید)
منبع: نشریه صنعت گاو شیری ، هوردز دیری من (شرکت تعاونی وحدت)