استرس گرمایی در گوسفند و مدیریت آن

استرس گرمایی در گوسفند و علائم و مدیریت آن

پرورش گوسفند در محیط دامداری به شدت تحت تاثیر شرایط آب و هوایی و محیطی قرار داشته و گرمای بیش از حد در محیط می ­تواند موجب بروز استرس گرمایی در گله گوسفند شود. استرس گرمایی در گوسفند می تواند نتایجی مانند کاهش نرخ باروری، کاهش جفت­گیری و همچنین کاهش وزن بره­ ها در زمان تولد را به همراه داشته باشد.

باید پیش از بروز استرس گرمایی در گله گوسفند ، مدیریت و برنامه­ ریزی جهت پیش­گیری اجرا شود. رعایت برخی دستورالعمل های ساده می­ تواند جهت کاهش تأثیر درجه حرارت بالا بر حیوانات تاثیر­گذار باشد.

عواملی موثر بر استرس گرمایی در گله گوسفند

عوامل متعدد آب و هوایی و عوامل مرتبط با حیوان بر افزایش احتمال بروز استرس گرمایی در گوسفند تأثیر ­گذار است. برخی از این عوامل به شرح زیر می­ باشند:

عوامل آب و هوایی شامل:

دمای محیط: درجه حرارت نزدیک یا بالاتر از دمای بدن گوسفندان، توانایی آن را برای دفع حرارت مازاد بدن از طریق روش همرفتی محدود می­ کند.

رطوبت نسبی: افزایش رطوبت در محیط میزان دفع گرما از طریق تبخیر با نفس نفس زدن گوسفند ( له له زدن گوسفند بر اثر گرما ) را کاهش می­ دهد.

تابش خورشید: گرمای تولید شده توسط تابش خورشید می­ تواند به طور قابل توجهی بیش از گرمای متابولیکی تولید شده توسط حیوان باشد.

سرعت باد: استرس گرمایی در جریان هوای آرام افزایش می­ یابد زیرا در این شرایط، انتقال حرارت از طریق روش همرفتی بطور چشمگیری کاهش می­ یابد.

دما در طول شب: در صورت بالا بودن دما در طول شب، میزان انتقال دمای جذب شده در روز کاهش یافته و می­ تواند موجب بروز استرس گرمایی گردد.

عوامل استرس گرمایی گوسفند مرتبط با حیوان

پشم گوسفند و رابطه آن با استرس گرمایی: محافظت کافی در برابر گرما فقط زمانی رخ می­ دهد که طول پشم گوسفند به 30 تا 40 میلی متر برسد. در گوسفندان با پشم کوتاه­تر­، انرژی تابشی به راحتی بر پوست حیوان تاثیر می­ گذارد.

نژاد گوسفند و رابطه آن با استرس گرمایی: نژادهایی که منشأ آنها مناطقی با آب و هوای خنک هستند اغلب دارای بدن کوچکتر، پاها و گردن­های کوتاه و گوش­های کوچک بوده و بیشتر در معرض استرس گرمایی قرار می­ گیرند.

سن گوسفند و رابطه آن با استرس گرمایی: بره­ ها به دلیل تولید گرمای متابولیکی بالا، میزان تنفس طبیعی بالاتر­، نسبت سطح به حجم بیشتر بدن و طول پشم کوتاه­، نسبت به استرس گرمایی مستعد­تر هستند.

آبستنی گوسفند و رابطه آن با استرس گرمایی: افزایش تولید گرمای متابولیکی در اواخر حاملگی می­ تواند میش­ ها را مستعد افزایش استرس گرمایی کند.

اگر ترکیبی از عوامل فوق وجود داشته باشد­، احتمال بروز استرس گرمایی بیشتر است.

مدیریت استرس گرمایی در گوسفند

برای کاهش استرس گرمایی در گله­ گوسفند ، پرورش­ دهندگان باید پیش از بروز این استرس برنامه­ ریزی­های لازم را انجام داده و طبق همان برنامه­ ریزی گله را مدیریت کنند. طبق این مدیریت باید با استفاده از دستورالعمل­ های مختلف، میزان دریافت و جذب گرما توسط گوسفندان را کاهش و در حین حال میزان دفع گرما توسط گوسفندان را افزایش داد.

دستورالعمل­های مدیریتی جهت پیشگیری از استرس گرمایی در گوسفند

شناسایی بهترین چراگاه از نظر سایه و جریان هوای مناسب و انتقال گوسفندان به چراگاه مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است.

بهتر است در چراگاه­ها با کاشت درخت، سایبان­های طبیعی ایجاد شود.

دام­ها باید به آب تمیز و کافی دسترسی داشته باشند.

در صورت دسترسی به چراگاه بدون سایه، بهتر است چرای دام­ها پیش از شدت گرفتن گرما ­انجام شود.

دسترسی به سایبان و آب کافی با دمای مناسب برای گروه­های حساس به استرس گرمایی مانند بره­ ها و میش­های آبستن در گله بسیار مهم است.

دستورالعمل­ ها در زمان بروز استرس گرمایی در گوسفند

بهتر است فعالیت­های مربوط به پرورش مانند واکسیناسیون گوسفندان را در ساعات خنک مانند صبح زود انجام داد و فعالیت دام­ها محدود شود.

در این زمان نباید دام ها بارگیری و به مناطق دیگر منتقل شوند.

دام ها باید به میزان کافی به آب خنک دسترسی داشته باشند.

در صورت تشدید استرس گرمایی باید سریعاً به دامپزشک منطقه اطلاع داده شود.

ارزیابی

دامداران می­ توانند از طریق مشاهده گله و بررسی میزان تنفس و دمای محیط اعلام شده توسط هواشناسی یا پایگاه های خبری، احتمال بروز استرس گرمایی و گرما زدگی گوسفند را پیش بینی کنند.

بررسی تنفس گوسفندان

بررسی تنفس گوسفندان یکی از روشهای ارزیابی شرایط دمایی است زیرا 65 درصد از دفع گرما با نفس نفس زدن گوسفند ان رخ می­ دهد. میزان نفس نفس زدن گوسفند شاخص مهمی در میزان تحمل استرس گرمایی است (تصاویر 1 ، 2 ، 3)

استرس گرمایی ملایم: در این حالت گوسفندها ممکن است با کمی نفس نفس زدن یا سریع نفس بکشند­، اما دهان آن­ها بسته است. حرکات سریع قفسه سینه به راحتی قابل مشاهده خواهد بود.

استرس گرمایی متوسط: در این حالت گوسفندها نفس نفس می زنند­، و دهانشان اندکی باز است اما زبان از دهان خارج نمی­ شود. حرکات سریع قفسه سینه به راحتی قابل مشاهده خواهد بود.

استرس گرمایی شدید: در این حال نفس نفس زدن گوسفند با دهان­ کاملاً باز مشاهده می­ شود­، زبان کاملاً کشیده و بیرون از دهان بوده و سر اغلب به طرف پایین است. با کاهش میزان نفس نفس زدن برای مدت کوتاهی تنفس عمیق تر مشاهده می­ شود.

رفتار گوسفندان:

دومین روش ارزیابی استرس گرمایی در گله، مشاهده تغییرات در رفتار گوسفندان است. گوسفندان برای به حداکثر رساندن دفع گرما، رفتار خود را تغییر می­ دهند. این تغییرات را می­ توان همراه با ارزیابی نفس برای ارزیابی تأثیر گرما بر حیوانات استفاده کرد. برخی از این علائم عبارتند از:

تمایل به ایستادن در سایه و حرکت به سمت سایه

ایستادن

کاهش میزان مصرف خوراک دام ها

افزایش میزان مصرف آب و ازدحام در محل آبخوری

تغییر یا افزایش میزان تنفس

عدم تحرک

در دسترس بودن سایه

ساده ترین استراتژی که می تواند برای کاهش گرما استفاده شود­، اطمینان از دسترسی گوسفندان به سایه است. مهم است که هر سایبان فضای کافی برای گوسفندان را فراهم کند.

دام­هایی که در مناطقی با وجود درختان و سایبان چرا می­ کنند، اغلب نیاز به آب کمتری داشته و مدت زمان بیشتری را به چرا می­ پردازند.

در صورت عدم وجود سایبان­ های طبیعی، ایجاد سایبان مصنوعی می­تواند نتایج مطلوبی ایجاد کند. سایبان­ های مصنوعی شامل موارد زیر می­ باشد:

سایبان پارچه : ارتفاع ساختار باید اجازه دهد گوسفندان در زیر آن حرکت کنند و به اندازه کافی محکم باشد تا بتواند در برابر حیواناتی که به آن فشار می­ آورند مقاومت کند.

بسته­ های یونجه محکم و محصور شده.

ورق گالوانیزه: برای جلوگیری از فروریختن­، باید تمام سازه­ ها مهندسی شوند.

فیلم کوتاه از فرآیند تولید در کارخانه خوراک دام دستچین

1- مواد اولیه (جو، ذرت، کنجاله های سویا، کلزا، آفتابگردان، سبوس گندم) وارد کارخانه خوراک دام شده، مواد اولیه پس از بازدید و در صورت لزوم کنترل کیفیت آزمایشگاه تخلیه می گردند. 2- چنانچه ضایعاتی در مواد اولیه وجود داشته باشد جداسازی می گردند. 3- نهاده ها آسیاب شده و به ذرات ریز متناسب با تغذیه دام هدف تبدیل می شوند. مجموعه مواد اولیه شامل غلات و کنجاله های آسیاب شده وارد میکسر می شوند. همزمان ریز مغذی های خاص که بطور طبیعی در نهاده ها وجود ندارند به ترکیب افزوده می گردند. مواد به طور یکنواخت و همگن با یکدیگر مخلوط می شوند. 4- مواد مخلوط شده وارد دستگاه کاندیشنر می شوند. ملاس چغندر برای خوش خوراک شدن و چسبندگی ذرات به مخلوط اضافه می گردد. همزمان تزریق بخار به منظور میکروب زدایی، پخت و تسهیل هضم خوراک در دستگاه گوارش دام  انجام می گردد. 5- محصول نهایی در دستگاه پلت ساز تحت فشار بالا قرار می گیرد. طی این فرآیند مواد به کنسانتره پلت (توده های فشرده فشنگی) تبدیل می شوند. 6- دانه های پلت به مدت معینی تحت جریان شدید هوا قرار می گیرند. در این فرآیند دانه های پلت رطوبت خود را از دست داده، خشک و خنک می گردند. 7- انتقال به سیلوهای نگهداری و بارگیری به مقصد مراکز مصرف.

فیلم کوتاه در باره کالبد شکافی گوسفند و تشخیص علت مرگ گوسفند

در این ویدیو کالبد شکافی گوسفند انجام می گیرد تا علت مرگ گوسفند مشخص شود. زیاده روی در خوردن دانه های غلات (در این ویدیو دانه های گندم) و سپس نفخ شکم گوسفند، باعث مرگ گوسفند شده است. علت های شایع نفخ شکم گوسفند عبارتند از: تغذیه گوسفند با علوفه سبز تازه به خصوص شبدر ، یونجه و ….. به مقدار بیش از اندازه ( پرخوری گوسفند )، تغذیه گوسفند با دانه های غلات مانند جو ، ذرت ، گندم و ….. به مقدار بیش از اندازه و بدون رعایت دوره عادت پذیری گوسفند، تغذیه گوسفند با کنسانتره حاوی مقدار بالای غلات مانند جو، ذرت، گندم و … به مقدار بیش از اندازه و بدون رعایت دوره عادت پذیری، …..

فیلم کوتاه از یک مزرعه پرورش گوسفند مدرن صنعتی

فیلم آموزشی نمونه یک مزرعه پرورش گوسفند مدرن و صنعتی که تا حدود زیادی راه و رسم پرورش گوسفند در دنیای صنعتی امروز را به علاقه مندان به پرورش گوسفند نشان می دهد. دراین فیلم با خوراک دهی در یک واحد صنعتی، شیردهی به بره به روش تغذیه خزشی ، از شیر گرفتن بره ، دوره جایگزینی شیر با خوراک خشک و جمع آوری کود به روش صنعتی آشنا شوید.

فیلم کوتاه از یک مزرعه پرورش گوسفند در یک روستا در انگلستان

اطمینان یافتن از تولد بره های سالم به بهبود اقتصاد دامداری کمک می کند. در این فیلم کارگر مزرعه به محض ظاهر شدن علائم زایمان گوسفند اقدامات کمکی جهت تسهیل زایش گوسفند را آغاز می کند. بدین ترتیب از سالم به دنیا آمدن بره ها اطمینان حاصل می شود. وی پس از زایمان گوسفند نیز سایر اقدامات حیاتی لازم را برای حفظ بره تازه به دنیا آمده انجام می دهد.

فیلم کوتاه معرفی گوسفند نژاد رومانف

گوسفند رومانف در اصل متعلق به دره ولگا واقع در شمال غرب مسکو در روسیه است، میش رومانف می تواند در هر فصلی از سال بره زایی داشته و چهار، پنج و حتی شش قلوزایی داشته باشد.

فیلم کوتاه معرفی گوسفند نژاد شاروله

یکی از سودزاترین و راحت ترین نژادها برای پرورش گوسفند ، پرورش گوسفند شاروله است که مبدأ اولیه آن کشور فرانسه بوده است. گوسفند نر شاروله به طور متوسط ۱۳۰ کیلوگرم گوسفند ماده شاروله تا ۹۰ کیلوگرم وزن دارد.

فیلم کوتاه معرفی گوسفند نژاد سافولک

پرورش گوسفند نژاد سافولک از محبوبیت زیادی برخوردار است. علت آن رشد سریع و افزایش وزن نسبتاً ناگهانی آن است. نسبت زیادی از وعده غذای گوسفند سافولک به بافت پروتئینی و تولید گوشت تبدیل می شود. در تولید مثل گوسفند سافولک هم نسبتاً فعال هستند و لذا پرورش گوسفند سافولک در اروپا و آمریکا بسیار متداول است.

فیلم کوتاه معرفی بز نژاد سانن

شناخت بز سانن و بز آلپاین از نظر ظاهری در این ویدیوی آموزشی کوتاه می تواند به افرادی که برای اولین بار به موضوع پرورش بز سانن و پرورش بز آلپاین فکر می کنند کمک کند.

فیلم کوتاه معرفی بز نژاد آلپاین

بز آلپاین ، نژادی با جثه نسبتاً بزرگ هستند. مقدار تولید شیر بز آلپاین بالاست و از این نظر شهرت دارند. زایمان بز آلپاین فصلی و در هر بار زایش از یک تا چهار بزغاله به دنیا می آورد. این ویدیوی آموزشی کوتاه می تواند به افرادی که برای اولین بار به موضوع پرورش بز آلپاین فکر می کنند کمک کند.

فیلم کوتاه در باره پرورش گوسفند در کشور پرجمعیت هندوستان

پرورش گوسفند در کشور جهان سومی هندوستان از رونق بسیار زیادی برخوردار است. در هند کشاورزی به صورت وسیعی رواج دارد و قیمت علوفه مورد نیاز نیز پائین است. بازار پرمصرف گوشت برای تأمین نیاز غذایی جمعیت زیاد باعث شده است تا پرواربندی گوسفند در تمام نواحی آن پر رونق و سودزا باشد. در این کشور گوسفند با تغذیه مناسب 40 تا 50 کیلوگرم وزن خود را طی مدت 10 تا 12 ماه به دست می آورد. گوسفند زنده تقریباً نصف قیمت گوسفند ذبح شده تمام می شود و هر گوسفند تقریباً به 2 کیلوگرم خوراک نیاز دارد. رسیدگی منظم و برنامه ریزی و هزینه مناسب، سود زیادی را برای پرورش دهندگان گوسفند در کشور هند به همراه دارد.

فیلم چگونگی تولید سیلاژ ذرت بسته بندی

ذرت علوفه ای بسته بندی و عمل آوری شده یا سیلوی ذرت تخمیر شده یکی از اصلی ترین اجزای تشکیل دهنده خوراک دام در دامداری ها و گاوداری ها و مراکز پرورش گاو شیری است. در این ویدیوی آموزشی با چگونگی تولید سیلوی ذرت بسته بندی شده به صورت استاندارد آشنا می شوید.

فیلم خلاصه شده از جمع آوری ذرت علوفه ای تا عمل آوری سیلاژ ذرت

فرآیند جمع آوری ذرت علوفه ای ، فشرده سازی ذرت علوفه ای و پوشاندن سیلاژ ذرت.

فیلم عمل آوری سیلاژ ذرت

عمل آوری سیلاژ ذرت علوفه ای شامل مراحل برداشت ذرت علوفه ای ، حمل ذرت علوفه ای ، فشرده سازی ذرت علوفه ای ، سیلو کردن ذرت علوفه ای.